ثبت بین المللی اختراع

یکی از راه های ثبت اختراع برای حمایت از آن، ثبت بین المللی اختراع می باشد.

ثبت بین المللی اختراع به معنای آن است که مخترع همزمان با تسلم اظهارنامه ثبت اختراع در یک کشور، در کشورهای دیگر هم اظهارنامه ثبت اختراع تسلیم نماید.

• روش های ثبت بین المللی اختراع

الف) تنظیم اختراع مطابق با نظام کنوانسیون پاریس

در این روش مخترع در صورتی که کشور متبوعش عضو این کنوانسیون باشد یا دارای شرایط مقرر در معاهده پاریس باشد، اظهارنامه ثبت اختراع را به یکی از کشورهای عضو این کنوانسیون تسلیم می کند و سپس طی 12 ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه اولیه، اظهارنامه های مستقلی را به سایر کشورهای عضو کنوانسیون تسلیم می نماید و از حق تقدم پیش بینی شده در کنوانسیون پاریس استفاده می کند. در این حالت، ثبت اختراع، ثبت بین المللی محسوب می شود.

ب) تنظیم اختراع مطابق با معاهده همکاری ثبت اختراع (pct)

ـ این روش ثبت بین المللی اختراع آسان تر و کم هزینه تر از روش قبلی می باشد. بدین نحو که مخترع مطابق با معاهده pct، صرفاً با ارائه ی یک اظهارنامه می تواند فرآیند ثبت اختراعش را در تمامی کشورهای عضو معاهده براساس همان اظهارنامه تقدیمی اولیه ادامه دهد و هزینه کمتری را پرداخت نماید.

• فرآیند ثبت بین المللی اختراع مطابق با معاهده همکاری ثبت اختراع(pct)

1. تسلیم اظهارنامه به اداره دریافت کننده (اداره ملی یا سازمان بین الدولی) یا به دبیرخانه بین المللی وایپو
2. مرحله جستجوی بین المللی
3. انتشار اظهارنامه بین المللی توسط دبیرخانه بین المللی وایپو
4. بررسی مقدماتی بین المللی

ـ هدف از بررسی مقدماتی بین المللی، تدوین نظر مقدماتی و غیر الزام آور درباره اختراعات قابل ثبت از جمله جدید بودن اختراع ادعایی، گام ابتکاری داشتن اختراع و کاربرد صنعتی داشتن اختراع است.

5. انتخاب کشورهای مورد حمایت توسط متقاضی
6. پرداخت هزینه های مربوطه توسط مخترع یا متقاضی.

لازم به ذکراست، وظیفه نظام معاهده همکاری ثبت اختراع، اعطای ورقه اختراع نمی باشد. چرا که صدور ورقه اختراع، پس از طی فرآیند ثبت اختراع برعهده ادارات ملی کشورهاست که بر اساس نظام معاهده pct ورقه اختراع را صادر می نمایند.

 

انتقال حق اختراع از طریق رهن

مخترع به تبع ثبت اختراع دارای حقوقی انحصاری می شود. یکی از این حقوق انحصاری واگذاری حق اختراع وی است و از مصادیق این واگذاری، انتقال حق اختراع از طریق انعقاد عقد رهن می باشد.

در انتقال حق اختراع از طریق عقد رهن، دارنده حق اختراع به دلایل مختلف از جمله کسب منابع ملی لازم برای بهره برداری از اختراع ثبت شده و ... مجبور می شود حق مالکیت خود را بر اختراع به عنوان وثیقه دین خود در گرو و رهن دیگری بگذارد.

 

• نظرات حقوقی مختلف در رابطه با رهن حق اختراع

1. عده ای معتقدند با توجه به اطلاق عبارت هرگونه معامله راجع به ورقه اختراع در ماده 40 قانون ثبت علائم و اختراعات، وثیقه گذاردن  ورقه اختراع هم شامل این ماده می شود.
2. عده ای دیگر از حقوقدانان معتقدند با توجه به عدم صراحت قوانین ایران در رابطه با رهن حق اختراع، شاید  مخترع بتواند حق اختراع خویش را در قالب عقد صلح واگذار نماید.

 

• معرفی گواهینامه اختراع بابت محکومیت مالی مخترع به واحد اجرای احکام مدنی

با توجه به اینکه اختراع، سرمایه مخترع محسوب می شود، محکوم علیه می تواند در صورتیکه در اجرای ثبت علیه وی اجرائیه صادر شده باشد، با توجه به تکلیف موضوع ماده 20 آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی، گواهینامه اختراع را به عنوان مال خود به واحد اجرای احکام مدنی معرفی نماید.

 

• توقیف گواهینامه اختراع به تبع وثیقه گذاردن ورقه اختراع

توقیف گواهینامه اختراع به عنوان اموال مخترع، ممکن است در نهایت منجر به زوال حق اختراع گردد. چرا که در صورتیکه مخترع در حکم دادکاه محکوم علیه شناخته شود و ناتوان از پرداخت دین یا محکوم به باشد، در نهایت گواهینامه اختراع از مالکیت وی خارج و به برنده مزایده انتقال داده خواهد شد.